لامپ های فلورسنت از یک لوله تخلیه الکتریکی که بوسیله لایه ای از فسفر پوشیده شده و این لوله از بخار جیوه با فشار خیلی کم پر شده است به همراه یک بالاست و دو الکترود تشکیل شده است.
هنگامی که جریان الکتریسیته برقرار می شود، الکترون هایی که از الکترود های گداخته لامپ خارج می‌شوند با اتمهای جیوه داخل لامپ برخورد کرده و باعث تابش آنها می‌شود. بخش عمده‌ای از این تابش ، پرتوهای نامرئی فرابنفش می‌باشد. بخش قابل روئیت پرتوهای بخار جیوه در ناحیه سبز و آبی طیف مرئی واقع است که نور ضعیفی را می‌دهد. نور فرابنفش با ماده فلورسنت که دیواره لوله از این ماده پوشیده شده ، برخورد کرده و موجب خروج نور با طول موج بلندتر و در ناحیه قابل روئیت طیف می‌شود. به عبارت دیگر پوشش داخلی لامپ ، پرتوهای نامرئی را به نور مرئی تبدیل می‌نماید.
اجزای تشکیل دهنده لامپ کم مصرف
انواع لامپ کم مصرف
به جز لامپهاي رشتهاي و مهتابي، در چند سال گذشته توليد و استفاده از لامپهاي كممصرف نيز رواج زيادي پيدا كرده است. اين نوع لامپها كه از لحاظ شكل و اندازه شبيه لامپهاي رشتهاي هستند، 8 برابر بيشتر از لامپهاي رشتهاي عمر ميكنند و گرچه قيمت آنها نسبت به بقيه لامپها بيشتر است اما با توجه به عمر زياد و مصرف كمي كه دارند، بويژه براي مصرفكنندگاني كه بيشتر از 1000 كيلووات ساعت در ماه مصرف ميكنند، مقرون به صرفه هستند. در حال حاضر لامپهاي كممصرف 18، 20 ، 26 ، 40 و 50 وات در بازار موجود ميباشد بطور مثال يك لامپ 26 وات كممصرف معادل 130 وات نوردهي دارد و 8000 ساعت كار ميكند كه معادل عمر 8 لامپ رشتهاي كه هر كدام 1000 ساعت عمر ميكنند، ميباشد.
میزان نوردهی لامپ های کم مصرف و مقایسه آن با لامپ های رشته ای
ميزان نور لامپ کم مصرف از شرايط نصب و دماي محيط متاثر است . از اين رو حداکثر نور در داخل اتاقي با دماي حدود ۲۵ درجه ؛ زماني حاصل مي شود که لامپ به صورت آويز نصب گردد.
انتخاب لامپ بايستي باتوجه به شكل ظاهري ، رنگ نور و محل صحيح نصب صورت پذيرد . مثلاً نصب لامپهاي رشته اي فراوان در سقف كوتاه سالن كنفرانس يا بانكي كه روزانه مراجعين بسيار زيادي دارد ، از اشتباهات طراحي روشنايي است .
برخی از انواع لامپ های کم مصرف تولیدی و مشخصات آنها
مدت زمان روشن بودن لامپ و تناوب خاموش و روشن شدن آن يكي ديگر از ملاكهاي طراحي روشنايي مي باشد. لامپهاي رشته اي براي محل هايي مثل دستشويي، حمام، راه پله، انباري و مانند اينها مناسب اند، زيرا مــدت زمان روشن بودن آنهـــا كوتاه و تعداد دفعـات قطع و وصـل آنها زياد است. هر چه تعداد دفعات خاموش و روشن شدن لامپهاي كم مصرف كاهش يابد، طول عمر آنها افزايش مي يابد. بطوريكه حتي طول عمر بيش از 8000 ساعت با توجه به اين مساله عنوان شده است. استفاده از لامپ كم مصرف در خانه هاي مسكوني براي اتاق هاي مطالعه ، نشيمن ، پذيرايي و آشپزخانه و نيز در مجتمع هاي مسكوني براي روشنايي سالنها كه بطور 24 ساعته نياز به روشنايي دارند، توصيه مي گردد .
انتخاب نوع لامپ جهت روشنایی
استفاده از رنگهاي روشن براي ديوار و سقف محيطــها توصيه مي شود، زيرا درجه بازتاب مناسبي دارند. جدول (7) کاهش طول عمر لامپهای فلورسنت را بر اثر قطع و وصل کم یا زیاد نشان می دهد.
کاهش طول عمر لامپهای فلورسنت براثر روشن و خاموش شدن
هنگام خريد لامپ باید توجه داشت كه لامپهاي رشتهاي معمولي بيش از 3 برابر لامپهاي فلورسنت معمولي مهتابي و حدود 5 برابر لامپهاي كممصرف برق مصرف ميكنند. عمر لامپهاي رشتهاي نيز كه حدود 1000 ساعت است، بسيار كمتر از لامپهاي مهتابي و يا لامپهاي كممصرف ميباشد. بطور كلي لامپهاي مهتابي وكممصرف براي كار يا مطالعه مناسبتر از لامپهاي معمولي هستند و در خانه ميتوان تركيبي از دو لامپ آفتابي و مهتابي كممصرف استفاده كرد.
انتخاب لامپ و ميزان نور آن بستگي به نوع فعاليتي كه انجام ميدهيم دارد. بايد دانست كه براي انجام كار به خصوص اگر كار ظريفي انجام ميدهيم، نور بيشتري مورد نياز است تا سايه روشنها بهتر ديده شوند و سرعت ديد افزايش يابد. از اين گذشته سن افراد نيز در نوري كه استفاده ميكنند مؤثر است، افراد مسن نياز به نور بيشتري دارند. لازم به ذكر است كه در اغلب اين موارد بهتر است به جاي افزايش روشنايي سقف، از نورهاي موضعي چراغ مطالعه، آباژور، و… استفاده كرد.
بطور كلي اگر مبناي خود را يك ميانگين بگيريم، بنا بر محاسبات انجام شده، بهترين نور براي هر متر مربع و در يك فضاي عادي با رنگآميزي معمولي، حدود 10 وات است، بنابراين يك سالن 20 متري را ميتوان با دو لامپ 100 وات يا 3 لامپ 60 وات رشتهاي و يا دو لامپ 20 وات كممصرف روشن كرد.